Termin stopa „płaska” lub „płasko-koślawa” odnosi się do stopy ze spłaszczeniem łuku podłużnego i koślawym ustawieniem pięty. Nie jest to termin ścisły, gdyż stopy płaskie mogą być wiotkie lub sztywne, a deformacja spowodowana różnymi czynnikami.
Najczęściej spotykamy stopy płasko-koślawe wiotkie, stanowiące częsty problem wśród dzieci i dorosłych. Trudność stanowi rozróżnienie wszelkich wariantów normy, zwykle związanych z uogólnioną wiotkością wielostawową, a wykrycie symptomów i nieprawidłowości mogących prowadzić do wtórnych deformacji stopy.
U małych dzieci stopa może wydawać się płaska na skutek obecności poduszeczki tłuszczowej, która zimniejsza się wraz ze wzmocnieniem mięśni krótkich stopy i doskonaleniem mechanizmu chodu.
U części społeczeństwa na skutek osłabienia układu więzadłowego dochodzi do utrwalenia i pogłębienia pierwotnej deformacji stopy. Zwykle stanowi to jedynie problem kosmetyczny, jednak w połączeniu z uogólnioną wiotkością czy nadwagę może prowadzić do dodatkowych deformacji tj. paluchy koślawe i stopniowo narastających dolegliwości bólowych.
norma | |
stopień 1 – umiarkowane obniżenie łuku podłużnego, oś stępu poprawna, dobra strefa obciążania | |
stopień 2 – pełne obniżenie łuku podłużnego, koślawość stępu, spłaszczenie stopy | |
stopień 3 – odwrócenie łuku podłużnego „excavity”, skrajna koślawość stępu, spłaszczenie i poszerzenie obrysu stopy |
Zwykle stopień 1 deformacji płasko-koślawej wymaga stosowania właściwie dobranych wkładek ortopedycznych. Stopień 2 i 3 deformacji może już powodować konflikt z obuwiem i z czasem dawać dolegliwości bólowe podczas chodzenia, a w skrajnych przypadkach w spoczynku.