Gorączka

PODSTAWOWE INFORMACJE O GORĄCZCE

Za temperaturę prawidłową uznać należy 37oC przy pomiarze w ustach, 37,6oC w odbycie, 36,6oC pod pachą.
W przypadku pomiaru w uchu wysokość temperatury prawidłowej należy sprawdzić w dołączonej instrukcji.

CO TO JEST GORĄCZKA?

Jest to reakcja obronna organizmu, w czasie której organizm wytwarza substancje zwalczające infekcję.
Temperatura między 37,2oC a 38oC to stan podgorączkowy wymagający obserwacji dziecka.
Temperatura między 38 C a 38,5oC to umiarkowana gorączka, dziecko należy chłodzić lub podać lek przeciwgorączkowy.
Temperatura powyżej 38,5oC to wysoka gorączka, wymagająca podania leków przeciwgorączkowych.
Temperatura powyżej 40oC wymaga pomocy lekarskiej.

OBJAWY GORĄCZKI:

  • rumień, zarumienienie
  • lepka, spocona skóra
  • płacz, niepokój
  • uczucie zmęczenia, apatia
  • uczucie zimna, dreszcze
  • bóle głowy, inne bóle
  • suchość śluzówek
  • drgawki gorączkowe

JAK WŁAŚCIWIE ZMIERZYĆ TEMPERATURĘ?

Ważne jest, aby termometr był sprawny, odpowiednio dobrany do dziecka. Przed użyciem nowego termometru należy uważnie zapoznać się z instrukcją obsługi, aby pomiar wykonać prawidłowo.

Temperatury nie należy mierzyć:

  • bezpośrednio po wypiciu gorących napojów
  • gdy dziecko płacze
  • po wysiłku fizycznym
  • w otoczeniu, które jest przegrzane
  • po odbytej kąpieli

GDZIE MOŻNA MIERZYĆ TEMPERATURĘ?

  • w przewodzie słuchowym- jest to pomiar z wykorzystaniem podczerwieni, pozwala szybko uzyskać wynik.
  • w ustach- należy poczekać 30 minut od ostatniego posiłku lub napoju. Pomiar jest trudny przy zatkaniu nosa i silnym kaszlu, ponieważ dziecko nie jest w stanie   wystarczająco długo przytrzymać termometr nie otwierając ust.
  • w odbycie- u małych dzieci najpewniejszy sposób pomiaru.
  • pod pachą- pomiar wygodny i nie krępujący dla dziecka, ale mniej dokładny.

CZY KAŻDE POJAWIENIE SIĘ GORĄCZKI WYMAGA INTERWENCJI LEKARZA?

Odpowiedź zależy od wieku dziecka i objawów towarzyszących.
Na pewno pilnej konsultacji wymaga noworodek, czy młode niemowlę.
Starsze niemowlęta i małe dzieci powinien zbadać lekarz, gdy gorączce towarzyszą niepokojące objawy, takie jak:

  • całkowita odmowa jedzenia i picia
  • duszność
  • kaszel
  • wymioty
  • ostra biegunka
  • apatia lub znaczne pobudzenie
  • silny ból głowy
  • zaburzenie świadomości

Sama gorączka lub gorączka z niewielkimi objawami trwająca nie dłużej niż 3 dni może być obniżana bez konsultacji lekarza.

JAK OBNIŻAĆ GORĄCZKĘ?

Można ją obniżać metodami fizykalnymi tzn. zimne okłady, kąpiele w wodzie o 1 stopień chłodniejszej niż temperatura dziecka, zwiększenie ilości płynów. Można podać lek przeciwgorączkowy. W infekcjach dróg oddechowych lekiem pierwszego rzutu jest ibuprofen, jeśli mamy biegunkę zaleca się raczej paracetamol. Ibuprofen jest lekiem przeciwgorączkowym, przeciwbólowym i przeciwzapalnym, który można podawać co 6-8 godzin w dawce zależnej od wagi dziecka, tak aby nie przekroczyć zalecanej dawki dobowej.

BARDZO WAŻNE JEST POJENIE DZIECKA W CZASIE GORĄCZKI, PONIEWAŻ UTRATA WODY NASTĘPUJE WSKUTEK POCENIA SIĘ I WZRASTAJĄCEJ LICZBY ODDECHÓW.

Jeśli wydalanie wody przewyższa jej podaż może dojść do odwodnienia. W większości sytuacji ma ono przebieg łagodny i udaje się je wyrównać drogą doustną. Kiedy jednak objawy ulegają nasileniu (suchość śluzówek, zapadnięte gałki oczne, zapadnięte ciemię) konieczne staje się nawadnianie dożylne.

GORĄCZKA POSZCZEPIENNA

Dość często  po szczepieniach występuje przejściowa gorączka. Szczepionka zawiera niewielkie ilości drobnoustrojów i wywołuje reakcje układu odpornościowego. Tego typu gorączka trwa zwykle kilka godzin. Dziecko może być rozdrażnione i odczuwać ból. W takiej sytuacji można podać lek przeciwgorączkowy.

DRGAWKI GORĄCZKOWE

Drgawki gorączkowe występują u pewnej grupy dzieci od 6 miesiąca do 5 roku życia, pojawiają się głównie w czasie narastania gorączki, są krótkotrwałe i najczęściej ustępują samoistnie. Ze względu na niebezpieczeństwo ewentualnego niedotlenienia mózgu wystąpieniu drgawek należy zapobiegać.

NAJCZĘŚCIEJ POPEŁNIANE BŁĘDY W ZWALCZANIU GORĄCZKI U DZIECI

  • Najczęstszym błędem jest oczekiwanie z podaniem kolejnej dawki do momentu aż gorączka wzrośnie. W tym czasie gorączka może jeszcze bardziej wzrosnąć. Lek powinno się podawać regularnie (np. ibuprofen co 6-8 godzin) i w dawce odpowiedniej do masy ciała dziecka.
  • Błędem jest sięganie po preparaty dla dorosłych, ponieważ dzielenie leku nie zapewnia adekwatnej dawki.
  • Często rodzice nie chcąc zaszkodzić dziecku podają lek w dawkach mniejszych od zalecanych, co powoduje, że lek nie jest skuteczny.

Opracowanie: lek. med. Urszula Marciniak

Zobacz więcej artykułów